Pamukkale Üniversitesi, Topluma Hizmet ve Sosyal Sorumluluk Uygulama ve Araştırma Merkezi (TOHSAM) aracılığıyla “Hayat Arkadaşlığı Enstitüsü” başlıklı bir program duyurdu. Afiş, “ömürlük hikayenin temeli doğru bir başlangıçla atılır” sloganıyla son sınıf öğrencilerini evlilik ve “aile yaşamına bilinçli başlangıç”a çağırıyor.

Ancak aynı afiş, yükseköğretimin bilimsel, özgür ve toplumsal birikim üretme görevinin, giderek iktidarın muhafazakar değerler setine eklemlendiğini de açık ediyor. Üniversite, öğrencilerin yurt sorununu, geçim sıkıntısını ya da işsizlik kaygısını değil; aile kurumuna erken entegrasyonunu gündemine almış durumda.

Son sınıf öğrencilerine yönelik programın zamanlaması dikkat çekici. İşsizlik oranlarının en çok gençlerde arttığı, üniversitelilerin borç, güvencesizlik ve barınma sorunlarıyla boğuştuğu bir dönemde, gençliğe verilen mesaj “önce evlilik ve aileye hazırlanmak” oluyor.

Program belli ki “ömürlük aile” ve “doğru başlangıç” gibi sloganlarla heteronormatif ve muhafazakar aile modelini merkez alıyor. Üniversitelerde son yıllarda toplumsal cinsiyet çalışmaları üzerindeki baskılar, etkinlik yasakları dikkate alındığında, bu programın bir bütünün parçası olduğu daha net görülüyor. Üniversite yönetimlerinin, iktidarın kültürel ajandasına paralel biçimde “aile”yi neredeyse bilimsel bir alan gibi sunarak gençliğe yön vermesi, akademik özgürlüklerle değil, ideolojik uyumla açıklanabilir.

AKP'nin aile yılı ilanı kadın cinayetlerini ve çocuk yoksulluğunu önleyemezken kadınlara aileye kul sermayeye köle altyapısı oluşturmayı önceliyor. Yoksulluk nedeniyle çocuklar MESEM'lerde iş cinayetlerinde yaşamlarını yitiriyor. Bu tür programlar da üniversiteleri bilimsel özerklikten uzaklaştırarak iktidarın toplumsal mühendislik araçlarına dönüştürüyor.

Üniversiteler gerçek sorunlar olan güvencesiz çalışma, liyakat erozyonu, kapanan araştırma merkezleri, niteliksizleşen eğitim gibi başlıklarla yüzleşmek yerine, iktidarın kültürel önceliklerini yeniden üretmeyi seçiyor. Bu afiş de, bilim kurumunun kamusal yararı değil; aile ideolojisini önceleyen yeni üniversite düzeninin küçük bir vitrini olarak görülüyor.