Okurumuzun Sorusu:

İş Yasası’nın 74. maddesinde 2016 yılında yapılan değişikliğe göre kadın işçi 16 haftalık normal analık iznini kullandıktan sonra, birinci doğumda 60 gün, ikinci doğumda 120 gün, sonraki doğumlarda ise 180 gün boyunca “yarım çalışma” hakkını kullanabilir.

Olağan koşullarda yarım çalışmanın analık izninin ardından başlaması gerekmektedir. Çünkü işçinin yarım çalışma yapabileceği ve yarım çalışma ödeneği alabileceği süre, analık izninin bittiği tarihi takip eden gün başlar. Kadın işçinin analık izninin bitiminden itibaren 30 gün içinde İŞKUR’a başvuru yapması gerekir. Peki, okurumuzun örneğinde olduğu gibi kadın işçi analık izninin ardından rapor alırsa ve bu nedenle yarım çalışmaya geç başlarsa ne olacak?

Doğum ve Evlat Edinme Sonrası Yarım Çalışma Ödeneğine İlişkin Usul ve Esaslar’ın 4. maddesinde bu durumla ilgili şu iki düzenleme yer alıyor:

“Mücbir sebepler dışında, başvuruda gecikilen süre doğum ve evlat edinme sonrası yarım çalışma ödeneği almaya hak kazanılan toplam süreden düşülerek ödeme yapılır.”

“İşçi/personel, mücbir sebepleri belgelendirmek zorundadır. Mücbir sebebin başladığı tarih başvuru süresini durdurur. Mücbir sebebin başladığı tarihten bittiği tarihe kadar geçen süre toplam hak sahipliği süresinden düşülmez. Mücbir sebep yasal başvuru süresi içinde başlar. Yasal başvuru süresinin son gününden önce ortadan kalkan gerekçeler mücbir sebep olarak değerlendirilmez.”

Hastalık raporu, mücbir (zorunlu) sebeptir. Analık izni sonrasında hastalık raporu alan işçinin, raporlu olduğu süre –yukarıdaki kural gereği- yarım çalışma hakkından yararlanılacak süreden düşülemez. Öte yandan İŞKUR’a başvuru yapılması gereken 30 günlük süre de raporun bitimi itibariyle başlar.

Sonuç olarak okurumuz ilk doğumu olduğu için yasanın tanıdığı tam süre boyunca yani 60 gün boyunca yarım çalışma yapabilir.

Peki okurumuzun ne yapması gerekiyor?

1) Okurumuz rapor tarihi bitmeden önce yarım çalışma belgesi ile birlikte işyerine başvurarak yarım çalışma hakkını kullanmak istediğini iletmelidir (başvurunun rapor bitmeden önce yapılması önemli, başvuru rapor bitmeden önce yapılacak ki, kadın işçi raporu bittiği gibi yarım çalışmaya başlayabilsin).

2) Yarım çalışma belgesi iki nüsha olarak işveren tarafından doldurulacak okurumuz da imza atacaktır. Yarım çalışma belgesinin bir nüshası işverende kalacak bir nüshası ise okurumuza verilecektir. Yarım çalışma belgesine yarım çalışmanın başlayacağı tarih, raporun son gününü takip eden gün olarak belirtilecektir. Öte yandan başvuru belgesine rapor nedeniyle yarım çalışmaya geç başlandığı not düşülecek, belgenin ekine de raporun bir örneği konulacaktır.

3) Okurumuz kendine verilen yarım çalışma belgesi ve raporunun bir örneği ile birlikte raporun bittiği tarihten itibaren en geç 30 gün içinde İş-Kur’a başvuracaktır.