Esenyalı Kadın Dayanışma Derneği’nin kapısı bu yıl da hiç kapanmadı. Bir kadın geliyor; elinde dosya, sesinde titrek bir umut: “Boşanmak istiyorum ama korkuyorum. Ölmek istemiyorum. Çocuklarımdan ayrılmak istemiyorum” diyor. Bir diğeri geliyor: “Kocam kuma getirdi, susmamı istiyor.” Bu kez bir anne giriyor içeri: “Çocuğum uyuşturucu batağına düştü, ne olur yardım edin.” Kapıdan giren her kadın, her genç başka bir hikaye taşıyor. Ama hepsinin hikayesinde ortak bir cümle var: “Yalnız değilim artık, çünkü Esenyalı Kadın Dayanışma Derneği var.”

Esenyalı Kadın Dayanışma Derneği olarak 2024 yılı boyunca binlerce kadın bize ulaştı. Şiddet, boşanma baskısı, yoksulluk, işsizlik… Geçen yıl hazırladığımız raporda, başvuruların 2023’e göre yüzde 17 arttığını paylaşmıştık. Şimdi, 2025’e girerken yeni raporumuzu hazırlıyoruz.

Ne yazık ki tablo değişmedi; şiddet, baskı, yoksulluk sürüyor. Ama değişen bir şey var: kadınların mücadele biçimi. Kadınlar artık yalnızca sorunlarını anlatmak için değil, çözümün parçası olmak için geliyorlar.

Başvurular arttı

Bu yıl başvurular ekonomik destek, şiddet ve boşanma süreçleriyle ilgili olarak yapıldı. Kadınlar, “kuma ile aynı evde kalacaksın” baskısıyla, “çocuklar için sabret” telkinleriyle karşı karşıya. Ama bir başka engel daha ortaya çıktı. Boşanma davalarında kadınları arayan ihtiyari arabuluculuk sistemi. Kadınlar bize anlatıyor. “Arabulucu bana bu davadan bir şey çıkmaz dedi, boşuna uğraşma. Bir de gider dosya masrafını sen ödersin dedi.” Bu söz, bir kadının hayatını karartıyor. Ama kadınlar, birbirinin hikayesinden güç buldukça korku, yerini dirence bırakıyor.

Okurken çalışan çocuklar

Bu yıl dikkat çeken bir başka nokta ise gençlerin başvurularındaki artış: 14–18 yaş arasındaki gençlerin iş arayışı her geçen gün büyüyor. “Okuldan çıktım, iş bulmam gerek” diyen gençler, aslında sistemin çürümüşlüğünü bize gösteriyor. Eğitim paralı, işsizlik yaygın, umut tükenmiş. Bazı gençler, kolay para vaatleriyle uyuşturucu ticaretine, şiddet ve suç sarmalına itiliyor. Bu, bireysel bir seçim değil, sistemin dayattığı bir zorunluluk haline geliyor.

Dayanışma kadınları mücadeleye çekiyor

Derneğe başvuran her kadın, her genç yalnızca bir vaka değil, bir dönüşümün parçası haline geliyor. Örneğin, geçtiğimiz aylarda kapımızı çalan Melike, işçi bir kadın. 25 yıllık evliliğinde defalarca “Boşanacağım” deyip her seferinde bir bahaneyle susmak zorunda kalmış. “Çocuklar küçüktü, ev ortaktı, beni atar diye korktum” diyordu. Bir süre sonra başka bir kadın olarak geldi derneğe Melike. Şimdi derneğin bir üyesi, dayanışmanın bir parçası. Korkudan dirence dönüşen bu yolculuk, Esenyalı’daki pek çok kadının hikayesine benziyor.

Dilek de işçi bir kadın. Yıllardır eşinden şiddet görmüştü. Aldatıldığını öğrendiği gün, o öfkeyle kaza yapmıştı. Yaşananları anlatırken sesi titriyordu Dilek’in. Ama şu an gözlerinde kararlı bir ışıltı var. Dilek artık derneğin aktif bir üyesi. Kendi yarasından güç alarak, mücadele ediyor.

Kadınlar, artık sadece yardım istemek için değil, dayanışmanın aktif bir öznesi olmak için derneğe geliyor. İş bulmakta zorlanan kadınlar, birbirlerine güç veriyorlar. Okuldan kopma riski taşıyan çocuklara sahip çıkarak onların eğitimlerine devam edebilmesi için elinden geleni yapıyorlar. Bu dayanışma hem umudu büyütüyor hem de değişimi yaratıyor.

Rapor hazırlığımız sürüyor

2025 yılı şiddet raporumuzun hazırlıkları sürüyor. Rapor yalnızca verilerden ibaret olmayacak, kadınların evde, sokakta, fabrikalarda, iş yerinde, okulda nasıl direndiğini de yazacağız. Kadına yönelik şiddet, yoksulluk, işsizlik, arabuluculuk dayatması, hepsi bir sistemin parçası. Ama biz o sisteme karşı dayanışmanın, örgütlülüğün ve umudun bir parçasıyız.

Fotoğraf: Ekmek ve Gül